Mondriaan Fonds

Wetenschappelijke borging

Onderzoek Nederlands Beheers Instituut (NBI)

In het kader van de ‘Regeling 75 jaar vrijheid’ (aanvraagjaar 2020) die het Mondriaan Fonds uitvoert, heeft dit Fonds ten behoeve van een veelomvattend onderzoek in samenwerking met de Radboud Universiteit en Tilburg University, mede gesteund door het Nationaal Archief, een forse subsidie toegekend aan de museumstichting voor het project met de titel ‘Vermogensonteigening na de Tweede Wereldoorlog door het NBI en de Belastingdienst, en ons vermogen daarvan te leren’. Het NBI was een rijksinstelling opgericht in 1945 om bezit van Rijks Duitsers, collaborateurs en de zogenoemde groep ‘afwezigen’ veilig te stellen en waar mogelijk te onteigenen. Een redelijk onbekende periode uit onze moderne geschiedenis.

De onderzoekvraag

In welke mate heeft de werkwijze van het NBI en de daarbij geboden ondersteuning door de Belastingdienst bij de totstandkoming en uitvoering van het opsporen, beheren en liquideren van vermogen voldaan aan de vereiste proportionaliteit tussen de beginselen van doelmatigheid en rechtvaardigheid?

De Belastingdienst/Douane financiert dit onderzoek niet.