Digitale archiefkast-Tentoonstelling NBI
Tentoonstelling GOED / FOUT, naoorlogse afrekening
Voor wie meer wil weten over de behandelde onderwerpen in de tentoonstelling “GOED / FOUT naoorlogse afrekening“, is deze digitale archiefkast te raadplegen, met daarin boeken, links naar podcasts, artikelen, publicaties, websites en onderzoeken.
BOEKEN
Naast onderstaande boeken is er ook het boek van Rob Pijpers: Hou-zee! Dreggen in de beerput van een nationaal socialistische familie, (recensie over dit boek). De schrijver spaart zijn voorouders niet, onder wie grootouders Lambertus en Geertje. Het verhaal van Geertje komt terug in de tentoonstelling. Zo ook de hoofdpersonen uit de boeken ‘De vergeten Duitser’ van Bert Hinnen en ‘Schaamte en trots in Wassenaar’ van Harry Vogels. Deze boeken bevatten achtereenvolgens: het levensverhaal van Richard Bauer – een tot vijand verklaarde Duitse inwoner van Nederland (sinds 1930), getrouwd met een Nederlandse vrouw en drie kleine kinderen toen de oorlog uitbrak – en de bewogen familiegeschiedenis van Harry Vogels, wiens grootvader lid was van de NSB.



PODCASTS
- Tim en Paul Geschiedenis Podcast met Marieke Oprel, (scrol via de link naar) aflevering 4.16: Duitse Nederlanders in de Tweede Wereldoorlog
- Maarten van Gestel: De schrik van Roden
ARTIKELEN
- M.Oprel: Fout vermogen, historica Marieke Oprel over de Nederlandse ervaring met het beheer van vijandelijke vermogens (Essay Binnenlands Bestuur, week 33, 2023)
- M.Oprel: Categorisation. Classification. Confiscation. Dealing with enemy citizens in the aftermath of World War II (artikel in: European Review of History)
- M. Oprel: Identifying “enemy citizens”, Dutch (de-)enemisation policies towards German nationals (1944-1967) (Francia, Journal for Forschungen zur westeuropäischen Geschichte 44 (2017)
Rechtshistorisch drieluik Maandblad Belasting Beschouwingen:
- Mr. dr. S.M.H. Dusarduijn: Het pijnlijke herstel (deel 1) De naoorlogse jaren: Opkomst en teloorgang van het NBI, met aandacht voor de werkzaamheden van het NBI en de inzet van belastingambtenaren bij uiteenlopende NBI-taken. (pdf van het artikel is te downloaden via bovenstaande link)
- Mr. dr. S.M.H. Dusarduijn: Het pijnlijke herstel (deel 2) De fiscale bakermat: De inzet van bijzondere heffingen ten behoeve van de wederopbouw, in relatie tot de confiscatie vijandelijk vermogen. De gevolgen daarvan voor de overdracht van Huis Doorn ter verrekening van de aanslag voor vermogensaanwasbelasting op naam van de keizer. (24 november 2023)
- Mr. dr. S.M.H. Dusarduijn: Het pijnlijke herstel (deel 3) De statelozen: In dit afsluitende artikel van het drieluik wordt specifiek ingegaan op de Joodse vermogensbezitters die op grond van hun oorspronkelijke nationaliteit zowel tot de groep vijandelijke onderdanen als afwezigen. (15 december 2023).
- Theo J.F. Schalke: LI(ppmann) RO(senthal) en het Waarborgfonds Rechtsherstel 1946-1958
- Addy Schuurman: Pluk de vijand! Het klinkt simpel, maar het is niet zo makkelijk (De Stadbron, achtergronden bij het nieuws uit Amersfoort en omstreken)
WEBSITES: NATIONAAL ARCHIEF
ONDERZOEKEN
- M. Oprel: The Burden of Nationality Dutch citizenship policies towards German nationals in the aftermath of the Second World War (1944-1967)
- Prof. dr. Wim van Meurs Dr. Martijn Lak, Dr. Marieke Oprel: Joodse burgers in Nijmegen: onteigening en rechtsherstel.
- Wim van Meurs en Marieke Oprel zijn projectleiders geweest bij nog meer onderzoeken naar onteigening en rechtsherstel van Joodse burgers, die de afgelopen jaren in opdracht van gemeenten zijn uitgevoerd.
- Onderzoeken naar onteigening van Joods vastgoed in WOII en rechtsherstel: Het team van Advies & Actualiteit van de Radboud Universiteit doet in opdracht van verschillende Nederlandse gemeenten onderzoek naar de onteigening van Joods vastgoed in de Tweede Wereldoorlog en de rol die gemeenbesturen hierin zowel tijdens als na de oorlog gespeeld hebben. Ook wordt licht geworpen op het handelen van gemeenten in het proces van rechtsherstel voor Joodse burgers en hun nabestaanden.
- Lenie Bolle: Verslag van een archiefonderzoek naar het functioneren van het NBI in het algemeen met aandacht voor de behandeling van (ex-) politieke delinquenten en hun gezinnen in het bijzonder; subproject van het onderzoek naar ‘Kinderen van ‘foute’ ouders’ door dr. I.M. Tames (looptijd 2006-2008), Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie.